Brexit en boekhouden: wat verandert er op 1 februari?

Brexit is vanaf 31 januari 2020 een feit: het Verenigd Koninkrijk gaat de Europese Unie (EU) verlaten. Gelukkig gaat er vanaf dat moment direct een overgangsperiode in. De Britten hebben dan tot en met 31 december 2020 de tijd om te onderhandelen over een nieuwe handelsrelatie met de EU.

In de tussentijd blijven voor het VK de EU-regels en -wetten gelden. Voor de boekhouding verandert er gedurende de overgangsperiode dus vrijwel niets. Na de overgangsperiode zijn er twee scenario’s: deal of no-deal. Onderaan deze blog lees je wat dat betekent voor de boekhouding. 

Boekhouding: ICP aangifte doen of niet?

Je krijgt vooral te maken met de Brexit als je goederen of diensten levert aan of ontvangt vanuit het Verenigd Koninkrijk. Doordat er nu een overgangsperiode ingaat, hoef je nog geen aangifte te doen van al het handelsverkeer met het VK zoals dat bij een harde Brexit wel het geval zou zijn geweest.

Voorlopig (en dus in ieder geval tot 31-12-2020) kun je nog via je administratiepakket de ICP aangifte blijven doen.

No deal nog niet van tafel

Is het gevaar van een wanordelijk vertrek daarmee geweken? Niet helemaal. Er ligt namelijk nog een aantal heikele onderhandelingspunten.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, heeft al gewaarschuwd dat het bijna onmogelijk is om alles voor 31 december in een nieuw akkoord te hebben vastgelegd.

In dat geval kan de overgangsperiode met twee jaar worden verlengd, mits de EU en het VK allebei akkoord gaan. De Britse premier Boris Johnson heeft echter in de Brexit-wet laten opnemen dat hij er niet om zal vragen. Dan ligt alsnog een no deal-Brexit op de loer.

Hoe dan ook verandering

Meer duidelijkheid over de voorwaarden voor ondernemers om na de overgangsperiode met het VK zaken te doen, komt pas na de onderhandelingsfase.

De Britten hebben al wel aangegeven dat zij de interne EU-markt willen verlaten. Er zullen dus hoe dan ook zaken veranderen.

Bereid je voor

Hoewel de precieze gevolgen van de Brexit nog niet duidelijk zijn, kun je al wel op verschillende zaken voorbereiden. Ondernemers kunnen ook terecht op Hulpbijbrexit.nl, een website die wordt beheerd door VNO-NCW en MKB-Nederland.

Op de website van de Rijksoverheid vind je ook allerlei handige informatie alsmede ook op het Brexit-loket. Tevens kun je kijken op de informatiepagina’s van de douane en de KVK.

Heb je aanvullende vragen over de Brexit? Stel je vragen aan je boekhouder of accountant!

Achtergrond deal vs no-deal scenario Brexit eind 2020

Deal of no-deal na 2020, that’s the question. Bij een no-deal worden er geen overgangsmaatregelen getroffen en wordt het VK als een derde land (niet-EU land) voor de btw aangemerkt. Bij een eventuele soft-Brexit, een deal dus, blijven de btw-gevolgen beperkt.

De btw-aangifte bij een no-deal Brexit

De levering van goederen wordt tot aan de no-deal Brexit datum aangegeven bij rubriek 3b. Na de no-deal Brexit wordt dit aangeven bij rubriek 3a. De opgaaf intracommunautaire prestaties hoeft alleen gedaan te worden tot aan de exit datum (zolang de levering nog bij rubriek 3b wordt aangegeven in de btw-aangifte).

Voor leveringen van diensten geldt hetzelfde, tenzij er digitale diensten worden geleverd. Digitale diensten zijn elektronische diensten, telecommunicatiediensten en radio- en televisieomroepdiensten. Voor deze diensten kunnen andere regels gelden. Dit heeft ook te maken met het feit of de afnemer particulier of zakelijk is. Raadpleeg hiervoor de site van de Belastingdienst.

Inkopen van goederen worden tot aan de exit datum aangegeven bij rubriek 4b. Na een no-deal Brexit wordt dit aangegeven bij rubriek 4a. Bij aangifte in rubriek 4b wordt 21% btw berekend. Deze btw wordt ook weer bij de voorbelasting (rubriek 5b) opgeteld, zodat er in werkelijkheid geen btw wordt afgedragen.

Douane en invoerrechten

Bij een no-deal Brexit wordt het VK als een derde land behandeld. Er moet dan dus aangifte worden gedaan bij de Nederlandse Douane. Er moeten dan invoerrechten en btw worden aangegeven en er moet betaald worden in het VK. Let op: mogelijk moeten dan bestaande overeengekomen leveringscondities aangepast worden.

Btw en ICP aangifte doen

In veel gevallen wordt per kwartaal aangifte btw en ICP gedaan. Het totaalbedrag dat bij rubriek 3b op de btw-aangifte wordt aangegeven dient te corresponderen met de ICP-aangifte. In het vierde kwartaal zal de afnemer verhuizen van rubriek 3b naar 3a en de leverancier van 4b naar 4a.

Per 1 november zal de omzetcategorie van de afnemer dus veranderen. Bij de aangifte in januari zal de afnemer mogelijk helemaal niet meer op de ICP-aangifte voorkomen, omdat de categorie van de afnemer in dat kwartaal veranderd is.

Je kunt dit probleem omzeilen door in het laatste kwartaal de ICP-aangifte per maand te doen. Hiermee komt de afnemer in oktober nog bij rubriek 3b en in november en december bij rubriek 3a. Het is toegestaan om een ICP-aangifte per maand te doen als de btw-aangifte per kwartaal wordt gedaan.

Pas tijdig de betreffende categorieën bij de afnemer/leverancier aan in de administratie (in het geval van een no-deal Brexit op 01-01-2021). Raadpleeg je accountant/softwareleverancier voor de te nemen maatregelen.

Werkwijze Minox

Vanuit Minox adviseren het volgende bij een no-deal Brexit:

Optie 1: indien de no-deal Brexit precies eind 2020 plaatsvindt. 

Maak een nieuwe debiteur aan vanaf 1 januari 2020. De crediteur kan gewoon gewijzigd worden (van rubriek 4b naar rubriek 4a). Er hoeft geen nieuwe crediteur te worden aangemaakt. Indien er in het laatste kwartaal niet aan de debiteur gefactureerd wordt, kunnen de instellingen per 1 januari worden aangepast.

Optie 2: indien de no-deal Brexit midden in het jaar valt (of als je werkt met een gebroken boekjaar) 

Stel; de harde Brexit wordt op 31 oktober 2021 een feit. Doe dan in het laatste kwartaal van 2021 per maand een ICP-aangifte. Verander de instellingen bij de debiteur en de crediteur op 1 november 2021 (van rubriek 3b naar 3a voor de debiteur en van rubriek 4b naar 4a voor de crediteur).

Door Wolfgang Deiters